Çocuklarda Öfke Patlamaları

Çocuk yetiştirirken ebeveyn olarak en çok zorlandığımız ve belki de zaman zaman kendimizi çaresiz hissettiğimiz zamanlardan biri de öfke nöbeti ile karşı karşıya kaldığımız anlardır. Bu tür durumlar için hepimiz o anda çocuğumuzun yaptıkları ile ilgilenmeyerek görmezden gelmenin etkili bir çözüm olduğunu bir yerlerden okumuş ve hatta pek çoğumuz bu yöntemi uygulamışızdır. Bu şekilde görmezden gelinen öfkenin de bir süre sonra sona erdiğini görerek işe yaradığını da düşünmüş olabiliriz. Ancak bu konuda öncelikli bazı durumları göz önünde bulundurmak vermemiz gereken tepkinin ne olacağını belirlemek konusunda oldukça önemlidir. Çocuğumuzun daha gelişmiş olan üst beyin bölgelerinin kontrolünde olan ve o anda istediği ancak alamadığı bir şeyi elde etmek için bir kriz yaratmaya karar vererek bilinçli olarak yarattığı bir durum mu yoksa  empati yeteneği gelişmemiş olan, duygularını anlama ve anlamlandırma konusunda güçlük yaşamasına sebep olan alt beyninin kontrolü ele geçirdiği bir kriz mi yaşıyor bunun ayrımını yapmak oldukça önemlidir. İlkindeki gibi bir durum yaşandığında sakin kalmak ve net bir şekilde bu tür olumsuz davranışlar ile isteklerini elde edemeyeceğini ifade etmek ancak bunu yaparken çocuğu incitecek söz ve davranışlardan kaçınmak hem çocuğun istediğini elde edemediğini görerek bu tür davranışları tekrarlamasının önüne geçmenize hem de davranışı ne kadar olumsuz olursa olsun ona karşı sevginizin değişmediğini ve amacınızın çocuğunuzu cezalandırmak olmadığını göstermenize olanak sağlar. Çocuğumuzun  stres hormonlarının etkisi altında olduğu alt beyninin kontrolünde yaşanılan bir öfke krizinde ise bedenine hakim olması, duygularını kontrol edebilmesi ve kendisini karşısındakinin yerine  koymak veya davranışlarının sonuçlarını düşünmek gibi yüksek düzeyde düşünme becerilerini  kullanması mümkün değildir.  Bu tür bir durumla karşılaşıldığında şefkatli ve rahatlatıcı olmak, çocuğunuza sarılarak güvenli bir alanda duygularını tekrar kontrol altında tutabilmesi için uygun ortamı sağlamak, yaşadığı durumu adlandırıp yüksek sesle dile getirmek, kendisine bunun zaman zaman herkesin hissettiği bir duygu olduğunu sakin bir dil ile söylemek ve beden diliniz ile de çocuğunuza o anda tüm dikkatini kendisine yönlendirmiş olduğunuzu göstermek faydalı olacaktır. Böyle bir anda çocuğunuza bir takım emir ve talimatlar vermeniz ya da onun öfkesine aynı şekilde karşılık vermenizin yararı olmayacağı gibi durumun tamamen kontrolden çıkmasına neden olabilir. Aynı şekilde bu tür bir durumda çocuğun duygusunun görmezden gelinmesi de çocuğun kendisi ile ilgili algısını olumsuz etkileyerek kendisinin sadece olumlu davranışlarda bulunduğunda sevgi ve ilgi görebileceğini düşünerek öfke, korku, hayalkırıklığı gibi olumsuz duygularını bastırarak yok saymasına neden olabilir. Çocuğunuz sakinleştikten sonra öfkeli olmasının altında yatan sebepleri kendisinin fark edebilmesi için çocuğunuzun konu hakkında mantıklı bir şekilde düşünmesini sağlayabilir  ve sorunun çözümü için alternatif yollar bulmasını sağlayabilir, kendisini ve duygularını ifade edebilmesi için öncelikle siz  kendi duygularınızdan bahsederek ona rehberlik edebilirsiniz. Çocuğunuz  ile daha uygun bir zamanda kendisini ve davranışlarını kontrol edebilmesi için derin nefes alma, kendisini daha sakin hissettiği bir yer veya zamanın hayalini kurma gibi birkaç basit ama etkili sakinleşme yöntemi öğretebilir, ayrıca tüm duyguların geçici olduğunu ve çoğunlukla birkaç dakika sonra kendisini daha iyi hissedeceğini aklında tutmasının da işe yarayabileceğini anlatabilirsiniz.  Çocuklarımızın yaşadıkları öfke duygusu çoğu zaman engellenme, kendisini doğru ifade edememe, akranları tarafından kabul edilmemenin getirdiği dışlanmışlık duygusu, istediği kadar başarılı olamama gibi günlük hayatta karşılaşılan stresli olaylar ile başa çıkmakta zorlanması sonucu ortaya çıkabilir. Ancak bu tür olaylar her zaman olur ve çocuklarımızı bunlardan korumak mümkün değildir. Ancak çocuklarımızın bu tür olaylar için hazırlıklı olmalarını sağlayabiliriz. Bu tür durumların yaşandığı hayali senaryolar hakkında konuşarak hem alternatif yaklaşımlar için çocuklarımızın zihinlerini esneterek olaylara bakış açılarını değiştirebilir hem de  çocuğun çeşitli durumlara karşı zihinsel ve ruhsal olarak hazırlıklı olmalarını sağlayabiliriz. Bu şekilde çocuklar ilk kez karşılaştığı bir duruma karşı bile zihnen aşina oldukları için çok daha iyi başa çıkabilirler.

Ayrıca bu tür kriz durumlarında verdiğimiz tepkilerin çocuklarımızın yetişkin hayatlarında stres ve kriz durumlarında başa çıkma yöntemleri konusunda bir rol model olacağını da göz önünde bulundurarak öfke konusunda kendi tutumunuzu da gözden geçirmeniz faydalı olacaktır.

Yakın Aile Akademisi, İzmir de Ebeveyn Eğitimleri, Çocuk ve Ergen Danşmanlığı, Çocuklarda Oyun terapisi, Pozitif Disiplin eğitimleri gibi konularda faaliyet göstermek amacıyla çocuk alanında çalışan Uzman Psikologlar olan Burçin Eleman ve Tuğba Ertaş tarafından kurulmuştur.

Yakın Aile Akademisinin uzmanları; Pozitif Disiplin temelli anne baba atölyeleri, yine aynı temelle desteklenen oyun terapileri ve Bireysel Çocuk Ergen Danışmanlığı çalışmaları ile hizmet vermektedirler.

Yukarıdaki youtube videosunda Uzman Psikolog/Aile Danışmanı Burçin Eleman ve Uzman Psikolog/Oyun Terapisti Tuğba Ertaş ın Ebeveyn, Çocuk ve Ergenler hakkında yaptığı çalışmalara ait açıklamaları bulabilirsiniz.

https://www.yakinaile.com/

https://www.instagram.com/yakinaile/

https://www.facebook.com/yakinaile/ https://www.youtube.com/channel/UCgIY...

#izmirçocukpsikoloğu #izmirçocukveergendanışmanlığı #izmirailedanışmanlığı